بستن
.jpg)
آشنایی با چرم
چرا باید انواع چرم را بشناسیم؟
امروز دنیای صنعت چرم سازی به اندازه‌ای بزرگ و متنوع است که برای وارد شدن به آن باید اصطلاح‌های زیادی را بدانید. شاید در ابتدا تصور کنید که این اصطلاح‌ها تنها به تولیدکنندگان و متخصصان این حوزه اختصاص دارد، اما واقعیت این است که این اطلاعات در خرید درست محصولات چرمی نیز به شما بسیار کمک خواهند کرد. برخی از خریداران محصولات چرم حتی با تفاوت‌های چرم طبیعی و مصنوعی نیز آشنا نیستند، این موضوع ممکن است در زمان خرید این محصولات افراد را با مشکل مواجه کند. اغلب مردم بر این باورند که عبارت “چرم اصل” به هر محصولی نسبت داده شود، آن محصول کیفیت فوق‌العاده‌ای دارد؛ در حالی که این نظریه همیشه درست نیست. ازآنجایی‌که هرکدام از محصولات چرمی را با فرایند ها و مواد مختلفی می سازند، بنابراین با شناخت انواع آن می‌توانید تجربه خریدی مطمئن و لذت بخش را داشته باشید. پس اگر به محصولات چرمی علاقه دارید و یا قصد خرید این محصولات شیک و با دوام را دارید، باید اطلاعات زیادی در این مورد داشته باشید.
چرم چیست؟
بسیاری از افراد عاشق چرم بوده و همیشه به دنبال کالاهای ساخته شده از چرم واقعی هستند، با این وجود، اگر از آنها بپرسید که چرم چیست، تنها پاسخ خواهند داد، محصولی است که از پوست حیوانات به دست می‌آید، البته این تعریف درست است اما بسیار ساده است. چرم همان پوست حیوانات است که از پروسه های بهبود و زیباسازی عبور کرده است. به طور کلی چرم جنسی است که از دبّاغی پوست خام جانوران، به ویژه گاو به دست می آید، فرایند دبّاغی، پوست فسادپذیر را به یک ماده ی طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف پذیر جهت کاربردهای گوناگون تبدیل می کند.
آیا چرم فقط از پوست گاو به دست می آید؟
اکثریت قریب به اتفاق محصولات چرمی از پستانداران(عمدتا گاو) ساخته می شوند. در واقع، مطالعات نشان داده است که تا 65٪ از چرم در سراسر جهان از گاو تهیه می شود، در حالی که 15٪ و 11٪ دیگر به ترتیب از گوسفند و خوک (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد)؛ به این دلیل که دام های ذکر شده جزء لاینفک صنعت جهانی گوشت هستند، بنابراین حجم بالایی از پوست وجود دارد که می تواند به مواد مفید و مهم از نظر اقتصادی تبدیل شود.
نوع حیوان تأثیر عمده ای بر ویژگی های فیزیکی و کاربردی چرم دارد. پوست بز به دلیل انعطاف پذیری و نرمی آن مشهور است، به این معنی که انتخاب مناسبی برای یک جفت دستکش لوکس است. در حالی که ارزش چرم گاوی در ضخامت و دوام ذاتی آن نهفته است - بنابراین برای تولید کفش های بادوام بهتر است.
دباغی (چرم سازی)
فرآیند ساخت چرم روشی شیمیایی به نام (دباغی) یا چرم‌سازی است که جهت ایجاد ثبات برای جلوگیری از فاسد شدن پوست حیوان توسط میکروارگانیسم‌ها (موجودات ریز میکروسکوپی که شامل باکتری‌ها و قارچ‌ها هستند) مورد استفاده قرار می‌گیرد. دباغی فرآیندی است که پوست خام حیوانات را به چرم تبدیل می کند. این عملیات به واسطه یکسری مواد شیمیایی انجام شود، وظیفه این مواد اتصال به کلاژن پروتئین داخل پوست و تثبیت کل ساختار است. این امر از پوسیدگی جلوگیری می کند و همچنین آن را کمتر در معرض آب قرار می دهد. چرم به دست آمده قوی و بسیار ماندگار است. چرم و ترکیبش با چوب، پایه های تکنولوژی باستان را شکل می داد، صنعت چرم و صنعت خز با هم متفاوت اند، پوست های خام در ساخت چسب و ژلاتین هم کاربرد دارند، از ترکیب پوست جانوران با مواد مختلف مانند زاج سفید، پوست درخت صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کائوچو، سماق و مواد شیمیایی دیگر، جنس انعطاف پذیری به نام چرم به دست می آید، لذا ساخت چرم تحت تأثیر طیف وسیعی از عوامل مختلف قرار دارد.
تمام بخش‌های پوست حیوانات را نمی‌توان دباغی کرد و به چرم تبدیل نمود، بنابراین، چرم ساخته شده از قسمت‌های مختلف بدن جانوران دارای ویژگی‌های متفاوتی است، به عنوان مثال، چرمی که از پوست بخش‌های زیرین حیوانات به دست می‌آید با چرم حاصل از پوست ناحیه‌ی شکم و شانه‌ی حیوان متفاوت است. برای به دست آوردن چرم‌هایی با ضخامت‌های گوناگون می‌توان قبل یا پس از دباغی، پوست خام را به لایه‌های مختلفی تقسیم نمود، سایر فرآیندهای تولید نیز تا حدود زیادی بر کیفیت چرم تأثیر می‌گذارد.
تاریخچه چرم سازی
چرم سازی هنری باستانی است که بیش از 7000 سال است انجام می شود. قدیمیان پوست های تازه را در آفتاب خشک می کردند، با کوبیدن چربی و مغز حیوانی نرم می شدند و با نمک زدن و دود کردن نگهداری می شدند. در ابتدا با تکنیک های ساده خشک کردن و پخت، فرآیند دباغی توسط مصریان و عبرانیان حدود 400 سال قبل از میلاد مسیح توسعه یافت. در قرون وسطی، اعراب هنر چرم‌سازی را حفظ کردند و آن‌قدر آن را بهبود بخشیدند که مراکش و کوردوان (از قرطبه، اسپانیا) به چرم‌هایی با ارزش تبدیل شدند. در قرن پانزدهم، دباغی چرم بار دیگر در اروپا رواج یافت. در اواخر قرن نوزدهم، دباغی شیمیایی - شامل استفاده از بلوط، سماق و نمک های کروم- رواج یافت.
چرم مصنوعی
چرم مصنوعی دارای مزایای متعددی نسبت به چرم واقعی است. چرم مصنوعی ظاهر و دوام چرم واقعی را با هزینه کمتر تقریبی نشان دهد و تولید آن به مراتب کار کمتری دارد. علاوه بر این، سازمان های حامی حقوق حیوانات، صنعت چرم سازی را به دلیل ذبح و سوء استفاده از حیوانات محکوم کرده اند. مواردی مانند ملاحظات عملی و اخلاقی باعث افزایش تقاضا برای چرم مصنوعی برای کیف‌های دستی، کفش، لباس و سایر اقلام شده است. تا سال 2015 مقدار بازار چرم مصنوعی بیش از 50 میلیارد دلار تخمین زده شد.
تاریخچه چرم سازی مصنوعی
برخی از اولین جایگزین های چرم در قرن نوزدهم اختراع شدند. نیتروسلولز (پنبه) توسط شیمیدان آلمانی کریستین فریدریش شونبین در سال 1845 ساخته شد و بعدها در سال 1846 توسط دانشمند فرانسوی لویی نیکلاس منار به کلودیون (پیروکسیلین) تبدیل شد. کلودیون به عنوان یک پوشش محافظ در پانسمان زخم مورد استفاده قرار گرفت و بعداً روی پارچه ها اعمال شد. Fabrikoid که در سال 1910 ساخته شد و توسط شرکت DuPont Fabrikoid در سال 1915 به ثبت رسید، یک پارچه پنبه ای تزریق شده با پیروکسیلین بود. در برابر آب مقاوم بوده و به طور گسترده در مواردی مانند، صحافی کتاب، آستر و اتومبیل استفاده می شد. Naugahide، پارچه ای که با الیاف چرمی و لاستیک روکش شده بود، برای اولین بار در اوایل دهه 1920 در کیف های دستی زنان استفاده شد، قبل از اینکه در صنایع دیگر گسترش یابد. از دهه 1960، پارچه هایی که با پلی اورتان و پلی وینیل کلراید پوشانده شده اند یا تزریق می شوند، انواع ترجیحی چرم مصنوعی بوده اند که هم ظاهر و هم دوام چرم واقعی را دارند.
بزرگترین کشورهای تولید کننده چرم
چین تقریباً 25 درصد از تولید جهانی را بر عهده دارد. زنجیره های تامین داخلی قوی یکی از دلایلی است که چین می تواند ادعای تسلط بر تولید کالاهای چرمی را نیز داشته باشد (70 تا 80 درصد در سراسر جهان).
در رتبه بعدی برزیل، دومین کشور بزرگ تولید کننده چرم (10 درصد تولید جهانی) قرار دارد. این کشور دارای بزرگترین گله گاو جهان است، بنابراین اکثریت قریب به اتفاق چرم ساخته شده در برزیل چرم گاوی است. روسیه، هند و ایتالیا پنج تای اول را تشکیل می‌دهند و هر کدام بر حدود 6 تا 7 درصد تولید جهانی نظارت دارند.
چرم با رشد طبقه متوسط بین‌المللی، کالایی است که تقاضای روزافزونی دارد. در حالی که کارخانه‌های چرم‌سازی بیشتر در کشورهای در حال توسعه باز می‌شوند، با این حال بخش بزرگی از آن در اروپا و ایالات متحده تعطیل شده است. کشورهای در حال توسعه با در دسترس بودن مواد خام، نیروی کار ارزان‌تر و مقررات زیست‌محیطی ضعیف، می‌توانند در خلاء تولیدکنندگان غربی قدم بگذارند. بزرگترین چالش های آنها حول مسائل زیست محیطی و حفظ استانداردهای کاری اخلاقی می چرخد.
مراحل چرم سازی
فرآیند مدرن تجاری چرم سازی شامل سه مرحله اساسی است: آماده سازی برای دباغی، دباغی، و پردازش چرم دباغی شده. به عنوان یک مرحله مقدماتی، پوست باید به دقت کنده شود و قبل از رسیدن به دباغی، هم در انبار و هم هنگام حمل و نقل محافظت شود. پوست ظرف چند ساعت پس از مرگ حیوان شروع به تجزیه می کند. برای جلوگیری از این اتفاق، پوست با یک فرآیند آبگیری که شامل خشک کردن هوا، نمک مرطوب یا خشک یا ترش کردن با اسید و نمک قبل از حمل به دباغی است، نگهداری می شود.
آماده سازی برای دباغی
در دباغی، پوست خیس می شود تا تمام مواد محلول در آب از بین برود و به شکل و نرمی اولیه خود بازگردد. مو معمولاً با فرآیندی به نام آهک زدن شل می شود که با غوطه ور کردن پوست در مخلوطی از آهک و آب انجام می شود. موها و گوشت ها و بافت های خارجی توسط دستگاه برداشته می شوند. سپس پوست شسته می‌شود، جدا می‌شود، پاکسازی می‌شود (حذف آنزیمی پروتئین غیر الیافی برای افزایش رنگ و لطافت)، و ترشی (برای ایجاد پاکسازی و نرم‌کننده نهایی).
دباغی
دباغی معدنی که از نمک های معدنی استفاده می کند، چرم نرم و انعطاف پذیر تولید می کند و روش ارجح برای تولید بیشتر چرم های سبک است. نمک کروم پرمصرف ترین ماده معدنی است، اما نمک های آلومینیوم و زیرکونیوم نیز استفاده می شود. در دباغی معدنی، پوست ها در حمام های نمکی با استحکام فزاینده یا در حمام های اسیدی خیس می شوند که در آن واکنش های شیمیایی نمک ها را در الیاف پوست رسوب می دهند.
دباغی با روغن روشی قدیمی است که در آن روغن ماهی یا سایر روغن‌ها و مواد چرب را در پوست خشک می‌ریزند تا زمانی که رطوبت طبیعی پوست اصلی را جایگزین کنند. دباغی روغن عمدتاً برای تهیه چرم بابونه، چرم متخلخل نرمی که می‌تواند به طور مکرر خیس و بدون آسیب خشک شود، استفاده می‌شود. طیف گسترده ای از عوامل برنزه کننده مصنوعی (syntans)، مشتق شده از فنل ها و هیدروکربن ها نیز استفاده می شود.
مرحله نهایی تولید چرم
پس از تکمیل فرآیند دباغی اولیه، پوسته ها برای پردازش، مرحله نهایی تولید چرم، آماده می شوند. پوست دباغی شده ابتدا کاملاً خشک می شود و سپس رنگ می شود تا رنگ مناسب به آن بدهد. روش های متداول شامل رنگرزی درام، اسپری، رنگرزی با قلم مو و رنگ آمیزی است. سپس روغن‌ها و گریس‌های مخلوط شده به چرم اضافه می‌شوند تا آن را روان کنند و نرمی، استحکام و توانایی آن را در آب‌ریزی افزایش دهند.
سپس چرم را تا حدود 14 درصد رطوبت، یا در هوا یا در تونل خشک کن یا ابتدا با کشش چرم و سپس با هوا یا تونل خشک می کنند. سایر روش های کمتر مورد استفاده شامل خمیر و خشک کردن خلاء است. چرم خشک شده با تهویه مجدد با خاک اره مرطوب تا رطوبت یکنواخت 20 درصد به پایان می رسد. سپس آن را کشیده و نرم می کنند و سطح دانه را پوشش می دهند تا مقاومت بیشتری در برابر سایش، ترک خوردگی، پوسته شدن، آب، گرما و سرما ایجاد کند.
سپس چرم آماده است تا به هر یک از محصولات مختلف تبدیل شود. کفش و چکمه، پوشاک، کمربند، لوازم داخلی، محصولات جیر، زین، دستکش، چمدان و کیف پول، و تجهیزات تفریحی و همچنین اقلام صنعتی مانند چرخ و تسمه ماشین.
مطالب مرتبط:
چرم با رخ کامل چیست؟
راهنمای انتخاب لباس کار
مطالب مرتبط:
چرم با رخ کامل چیست؟
راهنمای انتخاب لباس کار
