بستن

آموزش ارزیابی ارگونومیک پوسچر به روش RULA

در این مطالعه به ارزیابی سریع پوسچر اندام های فوقانی پرداخته می شود؛ با ما همراه باشید...

 

در طي دو دهه‌ گذشته آگاهي‌ نسبت به اختلالات اسكلتي-عضلاني اندام‌هاي فوقاني، مچ دست، آرنج يا شانه افزايش يافته است. يكي از روش‌هاي ارزيابي خطر بروز آسيب‌هاي اسكلتي-عضلاني در اندام‌هاي فوقاني، RULA (ارزيابي سريع اندام فوقاني) مي‌باشد. روش RULA كه از دسته روش‌هاي مشاهده‌اي قلم-كاغذي است توسط مکآتامني و كورلت (1993) ارائه شده است. این روش امروزه در کنار سایر روش های ارزیابی پوسچر مانند REBA و ROSA و QEC... برای ارزیابی پوسچر در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد.
 
در این مقاله در ابتدا روش RULA توضیح داده می شود. همچنین راهنمای انتخاب امتیاز پوسچر ها در انتهایی متن قرار گرفته است.
 

اهداف روش RULA:

• ارائه‌ روشي براي غربالگري سريع جمعيت كاري كه با ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي-عضلاني اندام فوقاني مواجهه دارند.
• شناسايي فعاليت هاي ماهيچه‌اي مرتبط با پوسچر كار، اعمال نيرو و انجام كارهاي استاتيک يا تكراري كه به بروز خستگي ماهيچه‌اي كمک مي‌كنند.
• ارائه‌ راهكارهايي براي پيشگيري از بروز اختلالات اسكلتي-عضلاني اندام‌ فوقاني و كاهش شيوع آن‌ها.
 

روند ارزيابي در روش  RULA:

• RULA بر پايه روش OWAS  طراحي و توسعه يافته است به طوري كه مي توان گفت RULA شكل تكامل يافته OWAS براي ارزيابي خطر بروز اختلالات اسكلتي-عضلاني در اندام هاي فوقاني است. 
• در RULA پوسچر اندام هاي گوناگون بدن مشاهده شده و براساس اصول خاصي امتيازگذاري مي شود. امتيازهاي بالا نشان دهنده فشارهاي اسكلتي-عضلاني بيشتر است. امتياز پوسچر اندام هاي گوناگون با يكديگر ادغام شده و سرانجام با در نظر گرفتن فعاليت ماهيچه ها و نيروي اعمال شده امتياز نهايي كه گوياي خطر بروز آسيب است مشخص مي گردد. 

تعیین نمره گروه A ( تعیین کد بازوها)

 كد 1 : اگر بازو تحت زاوية 20- 0 درجه در راستاي محور ساجیتال باشد.
 كد 2 : اگر بازو بيش از 20 درجه در راستاي محور ساجیتال حركت روبه عقب داشته باشد.
 كد 2 : اگر بازو تحت زاوية 45-20 درجه در راستاي محور ساجیتال حركت كند.
 كد 3 : اگر بازو تحت زاوية 90-45 درجه در راستاي محور ساجیتال حركت كند.
 كد 4 : اگر بازو زاوية بيش از 90 درجه در راستاي محور ساجیتال حركت كند.
 
پس از تعيين كد بازو، اصلاحات زير را انجام دهيد:
• اگر شانه بالا بود، يك عدد اضافه مي شود.
• اگر در هنگام كار، بازو از بدن دور شود، يک عدد اضافه مي شود.
• اگر در هنگام انجام كار، بازو به بدن چسبيده باشد و يا به هر نحوي داراي تكيه گاه باشد، يک عدد كسر مي گردد.
 

تعیین نمره گروه A  (تعیین کد ساعد)

كد 1 : اگر در حين كار، ساعد در راستاي سطح ساجیتال بازو زاوية 100-60 درجه  نسبت به بازو پيدا كند.
 كد 2 : اگر در حين انجام كار، ساعد در راستاي سطح ساجیتال كمتر از 60 درجه حركت روعقب داشته باشد یا ساعد در راستاي سطح ساجیتال بازو بيش از 100 درجه بسته شود.
 
 پس از تعيين كد ساعد:
 اگر كار در طرفين بدن يا دورتر از جلوي بدن انجام مي شود، يک عدد اضافه مي شود.

تعیین نمره گروه A (تعیین کد مچ)

 كد 1 : اگر مچ دست در وضعيت طبيعي قرار داشته باشد يعني دست و محور ساعد هم راستا  باشند.
 كد 2 : اگر مچ دست تحت زاوية 15-0 درجه بالا يا پايين شود.
 كد 3: اگر مچ دست بيشتر از 15 درجه پايين و بالا شود.
 
پس از تعيين كد مچ:
 چنانچه دست سمت راست يا چپ منحرف شود، به كد اختصاص يافته يک عدد اضافه مي شود.

تعیین نمره گروه A (تعیین کد چرخش مچ)

 كد 1 :‌ گر مچ چرخشي نداشته باشد 
 كد 2 : اگر مچ چرخش داشته باشد 
 
تعیین نمره گروه B  (تعیین کد گردن)
 كد 1 : اگر گردن تحت زاوية 10-0 درجه حركت كند.
 كد 2 : اگر گردن تحت زاوية 20-10 درجه حركت نمايد.
 كد 3 : اگر گردن تحت زاوية بيش از 20 درجه حركت نمايد.
 كد 4 : اگر گردن حركت رو به عقب داشته باشد.

 پس از تعيين كد گردن:

در صورتي كه گردن به طرفين بچرخد يا خم شود، يک عدد به كد اختصاص يافته اضافه مي شود.

تعیین نمره گروه B  (تعیین کد تنه)

 كد 1 : اگر تنه تحت زاوية 0 درجه به حالت ايستاده يا نشسته قرار داشته باشد.
 كد 2 : اگر  تنه تحت زاوية 20-0 درجه خم شده باشد.
 كد 3 : اگر تنه تحت زاوية 60-20 درجه خم شده باشد.
 كد 4 : اگر تنه تحت زاوية بيش از 60 درجه خم شده باشد. 
  
پس از تعيين كد تنه:
 چنانچه تنه بچرخد يک نمره اضافه مي شود.
 چنانچه تنه به طرفين خم شود يک نمره اضافه مي شود. 

تعیین نمره گروه B  (تعیین کد پا ها) 

 كد 1 : اگر پاها در وضعيت ايستاده و متعادل يا نشسته و متعادل قرار داشته باشند.
 كد 2 : اگر پاها در وضعيت غير متعادل قرار داشته باشند.
 
نحوه محاسبه امتياز فعاليت ماهيچه ها و تكرار حركت:
اگر پوسچر:
عمدتاً استاتيک است (براي بيش از يک دقيقه حفظ شده و ثابت نگه داشته مي‌شود)، به شدت تكراري است يا بيش از 4 بار در دقيقه تكرار مي‌شود، آنگاه امتيار 1 در نظر گرفته شود.
اگر پوسچر:
نه استاتيک است و نه به شدت تكراري است، آن گاه امتياز صفر در نظر گرفته شود.

 نحوه محاسبه امتياز مربوط به نيروي اعمال شده :

اضافه كردن دو عامل فعاليت ماهيچه‌اي و نيرو به امتياز A و امتياز B به ترتيب امتيازهاي C و D را مشخص مي‌سازد:
امتياز C =  امتياز نيرو + امتياز فعاليت‌هاي ماهيچه‌اي + امتياز A
امتياز D = امتياز نيرو + امتياز ماهيچه‌اي + امتياز B
 

تفسیر نهایی : 

سطح 1: امتياز نهايي 1 يا 2 مشخص مي‌سازد كه اگر پوسچر براي مدت زمان طولاني ثابت حفظ نشود يا به شدت تكرار نگردد قابل قبول است. 
سطح 2: امتياز نهايي 3 يا 4 مشخص مي‌سازد كه مطالعه‌ بيشتري در اين زمينه لازم است و ايجاد تغييرات و مداخله‌ي ارگونومیک ممكن است ضروري باشد.
سطح 3: امتياز نهايي 5 و 6 مشخص مي‌سازد كه مطالعه‌ بيشتر، ايجاد تغييرات و مداخله‌ ارگونومي در آينده‌ نزديک ضروری است.
سطح 4: امتياز نهايي 7 يا بيشتر مشخص مي‌سازد كه مطالعه‌ بيشتر، ايجاد تغييرات و مداخله‌ ارگونومي فوراً ضروری است. 



 ارزیابی پوسچر به روش RULA در یک نگاه

 

مثال برای ارزیابی پوسچر به روش RULA :

 

 
  
در تصویر فوق :
بازو ها در حالت کد 2 ، یک عدد به دلیل دور شدن بازو از بدن و نداشتن تکیه گاه اضافه می گردد.
ساعد در حالت کد 1 ، یک عدد به دلیل دور بودن ساعد از بدن اضافه می گردد.
مچ در حالت کد 3 ، یک عدد به دلیل انحراف به طرفین اضافه می شود.
چرخش مچ وجود دارد کد 2
امتیاز جدول A : 4
گردن در حالت کد 4 ، یک عدد به دلیل انحراف به طرفین
تنه در حالت کد 1
پا در حالت کد 2
امتیاز جدول B : 7
پوسچر غیر استاتیک و غیر تکراری در نظر گرفته می شود پس امتیاز فعالیت ماهیچه ای 0 است
جسم بیش از 10 کیلوگرم پس امتیاز مربوط به نیروی اعمال شده 3 است
امتیاز C : 3+0+4 که برابر است با 7
امتیاز D : 3+0+7 که برابر است با 10
امتیاز جدول نهایی C : 7 
امتیاز 7 نمایانگر مطالعه‌ بيشتر، ايجاد تغييرات و مداخله‌ ارگونومي فوراً ضروری می باشد.

می توانید نحوه ارزیابی پوسچر به روش REBA را از این قسمت بخوانید.
 

منابع:


McAtamney L, Corlett EN. RULA: a survey method for the investigation of work-related upper limb disorders. Applied ergonomics. 1993 Apr 1;24(2):91-9
Lueder R, Noro K, editors. Hard facts about soft machines: the ergonomics of seating. CRC Press; 1994 Nov 23
 A Step-by-Step Guide Rapid Upper Limb Assessment (RULA)
 
    فایل pdf     185