بستن
سیستم هماهنگ سازی جهانی طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی (GHS)
استاندارد بین المللی ایمنی مواد شیمیایی سیستم هماهنگ سازی جهانی طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی (GHS ) Globally Harmonized System
GHS یک سیستم، استاندارد و رویکرد جامعی است که خطرات مواد شیمیایی را شناسایی و طبقه بندی می کند و اطلاعات مرتبط با خطرات مرتبط با این مواد را با استفاده از برچسب و برگه اطلاعات ایمنیSafety Data Sheets (SDS ) اطلاع رسانی می نماید در نتیجه هدف نهایی این سیستم حفاظت از سلامتی انسان و محیط زیست می باشد.
از مزایای GHS می توان به :
• حفاظت از انسان و محیط زیست در سراسر جهان؛
• تسهیل تجارت جهانی؛
• فراهم نمودن یک چارچوب سیستماتیک برای تمام کشورها؛
• اجتناب از چندباره کاری و جلوگیری از هدر رفتن سرمایه ها.
بدلیل گستره بالای استفاده از مواد شیمیایی در موارد زیر، GHS مبنایی است برای مدیریت ایمنی مواد شیمیایی:
• بیش از 27 میلیون ماده شیمیایی در سراسر جهان وجود دارند؛
• بر تعداد این مواد هر روز افزوده می شود؛
• مواجهه با آنها می تواند برای افراد زیان آور باشد؛
• 1.1 میلیون نفر در سال در جهان بر اثر بیماریهای مرتبط با کار می میرند؛
• عامل یک چهارم این مرگ ها، مواد شیمیایی می باشند.
تاریخچه GHS
در دهه 1950 میلادی – سازمان ملل توصیه هایی را برای حمل و نقل کالاهای خطرناک منتشر نمود. در سال های 1989 و 1990- سازمان بین المللی کار در خصوص کاربرد ایمن مواد شیمیایی در محیط کار توصیه نامه هایی را منتشر نمود که این موارد کشورها را ملزم می کردند تا سیستمی را برای طبقه بندی و برچسب گذاری مواد ایجاد نمایند. در سال 1992 کنفرانس سازمان ملل در خصوص توسعه و محیط زیست در برزیل: شش برنامه را در فصل 19 منتشر نمود.
شش برنامه فصل 19 کنفرانس برزیل:
1- ارزیابی ریسک
2- هماهنگ سازی طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی
3- تبادل اطلاعات
4- برنامه های کاهش ریسک
5- تقویت توانایی و قابلیت های مدیریت مواد شیمیایی کشورها
6- پیشگیری از حمل غیر قانونی بین المللی محصولات سمی و خطرناک
بند دوم این برنامه که هماهنگ سازی طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی است در کنفرانس برزیل بصورت یک الزام ایجاد شده تصویب شده است:
«یک سیستم هماهنگ جهانی برای طبقه بندی خطرات و برچسب گذاری، شامل برگه های اطلاعات ایمنی مواد و علائم قابل فهم باید در صورت امکان تا سال 2000 فراهم شود»
دامنه کاربرد GHS
دامنه کاربرد GHS تمام مواد شیمیایی و تمام افراد و بخش های تحت تاثیر این مواد بجز:
• مواد دارویی؛
• افزودنی های مواد غذایی؛
• مواد آرایشی؛
• باقیمانده آفت کش ها بر روی مواد غذایی
می باشد.
گروه های هدف GHS
• کارفرمایان؛
• کارگران؛
• کارگران حمل و نقل؛
• مصرف کنندگان؛
• کارکنان خدمات اورژانسی.
نمونه ای از تفاوت در برچسب گذاری مواد شیمیایی توسط سازمان های مختلف
نمونه ای از تفاوت در برچسب گذاری مواد شیمیایی توسط سازمان های مختلفنقش و مسئولیت های گروه های موثر بر ایمنی مواد شیمیایی
تولید کننده یا تامین کننده
• طبقه بندی مواد شیمیایی و تهیه برچسب و Material Safety Data Sheet (MSDS)
کارفرما
• آموزش GHS به کلیه کارکنان؛
• اطمینان از پیاده سازی GHS در محیط کار.
کارگر
• درک اهمیت و ارزش اطلاعات برچسب و MSDS و پیروی از آنها.
مصرف کننده
• درک مفهوم محتویات برچسب و پیروی از آنها.
دولت
• هماهنگ سازی قوانین و مقررات داخلی در زمینه اجرای GHS
دانشگاه ها و مراکز علمی
• ارزیابی خطرات، ایجاد و اجرای برنامه های آموزشی در حمایت از اجرای GHS
• ارزیابی خطرات، ایجاد و اجرای برنامه های آموزشی در حمایت از اجرای GHS
معیارهای طبقه بندی
اصول طبقه بندی هماهنگ
• طبقه بندی بر اساس خصوصیات (خطرات) ذاتی ماده شیمیایی انجام می گیرد.
• طبقه بندی بر اساس داده های موجود و پذیرفته شده صورت می گیرد و هیچ آزمایشی در GHS الزامی نیست.
معیارهای طبقه بندی خطرات
• خطرات فیزیکی
• خطرات بهداشتی
• خطرات زیست محیطی
بخش ها و گروه های هدف GHS
• محیط های کار:
برچسب ها
SDS
• مصرف کننده
برچسب ها
• حمل و نقل
برچسب ها، پلاکاردها و مدارک حمل و نقل
• کارکنان خدمات اورژانسی
