مجله ایمنی ارک دوره 2 شماره 1

 

بشر از دیرباز با مسائل مربوط به تغییر و تحول در محیط زیست و اکوسیستم ها در ارتباط بوده است. رشد جمعیت، انقلاب صنعتی و مخاطرات طبیعی، کشاورزی، وقوع تغییرات پیش بینی نشده طبیعی مانند خشکسالی، سیل، طوفان، تندباد، زلزله، زمین لغزش، آتش فشان ، آتش سوزی جنگل ها، پدیده های طبیعی عمده ای هستند که توجه انسان را به برنامه ریزی و مدیریت عوامل محیطی جلب می کند. آتش سوزی واقعه ای تنش زا و همه جانبه می باشد که بر روی عملکرد اکوسیستم و جنگل تأثیر می گذارد و سبب فرسایش خاک و تغییر چرخه کربن و پوشش و اراضی می گردد. آتش سوزی علاوه بر عوامل فوق سبب تغییر در رسوبات جریانات و سیلاب گشته و با ایجاد یک سری تغییرات بیولوژیکی، بر ساختار عملکرد اکوسیستم آبی تأثیر می گذارد. آتش سوزی جنگل ها و مراتع نه فقط از دیدگاه محیط زیست، بلکه از نقطه نظر اقتصادی و اجتماعی و امنیتی یکی از اصلی ترین موضوعات و نگرانی ها در بسیاری از نقاط جهان می باشد. 

آتش عامل مخرب مهمي است كه در صورت عدم رعايت نكات ايمني، باعث خسارت‌هاي جاني و مالي فراوان مي‌شود و با بسياري از بلاياي طبيعي و سوانح همراه است. آتش‌سوزي‌هايي كه به دنبال زلزله، سيل، انفجار و يا ساير حوادث ايجاد مي‌شوند، اغلب بيش از فاجعه اصلي، ويراني به دنبال دارند. 

آتش سوزی ها در ایران ظرف چند سال اخیر به شدت افزایش یافته و این زنگ خطری برای مدیریت بحران در کشوری است که بالاترین احتمال سوانح طبیعی را دارد و از طرفی با خشکسالی و بحران منابع آبی روبرو است.

بخش اعظم این حوادث نه تنها قابل پیشگیری بلکه شدت آنها نیز قابل پیش بینی است مشروط بر اینکه تحلیل پیامد حوادث به موقع مورد بحث قرار گرفته شود و بر مبنای آن اقدامات اصلاحی لازم نوشته شود، تدابیر ایمنی مربوطه اتخاذ و فرآیند مدیریت دانش به خوبی صورت پذیرد.

همواره باید مجموعه ای از طرح ها و برنامه های عملی، برای مواجهه با تحولات احتمالی آینده تنظیم شود و مدیران باید درباره اتفاقات احتمالی آینده بیندیشند و آمادگی و رویارویی با وقایع پیش بینی نشده را کسب کنند. یکی از این طرح ها و برنامه ها مدیریت بحران است که از طریق هماهنگی فعالیت های لازم، به حفظ و بهبود توانایی برای مقابله با تهدید، بلایای طبیعی یا سایر بلایای بشری، می پردازد. مدیریت بحران باید تمامی خطرات احتمالی (اولویت بندی شده براساس تاثیر و احتمال وقوع) رادر نظر بگیرد تا پیش بینی های بلایای آتی را انجام دهد و اقدامات پیشگیرانه را ایجاد کند.

هدیه چٌرٌم