ایزو 9001 یک استاندارد بین المللی می باشد که الزامات لازم برای سیستم مدیریت کیفیت را ارئه می نماید. سازمان ها بمنظور نشان دادن توانایی خود در ارائه مستمر محصولات و خدمات منطبق بر نیاز¬های مشتریان و الزامات قانونی اقدام به پیاده سازی این استاندارد می نمایند. این استاندارد برای اولین بار در سال 1987 بوسیله سازمان ایزو ارائه گردید. سازمان بین المللی استاندارد یک سازمان غیردولتی می باشد ولی در برخی از کشورها و صنایع برخی از استاندارد های این مؤسسه تبدیل به قوانین میگردد لذا این سازمان از بیشتر سازمانهای غیردولتی قدرتمندتر می باشد. امروزه بیش از 160 کشور به عضویت این سازمان در آمده اند.
تاریخچه ایزو 9001
همانگونه که گفته شد این استاندارد برای اولین بار در سال 1987 ارائه شد. در سال های 1994، 2000 و 2008 ویرایش های نسخه های جدید تر این استاندارد به منظور رفع نیازهای استفاده کنندگان ارائه گردید. آخرین ویرایش این استاندارد ویرایش ایزو 9001:2015 می باشد. در واقع می توان گفت که ویرایش¬های ارائه شده در سال های 1994 و 2008 دارای تغیرات جزئی تری نسبت به ویرایش های قبل از خود بودند ولی ویرایش های ارائه شده در سال های 2000 و 20015 دارای تغییرات بسیار زیادی نسبت به ویرایش¬های قبل تر از خود می باشند.
مزایایی استاندارد ایزو 9001
هدف ایزو 9001 ارائه یک راهنمایی عملی و قابل کاربرد برای سیستم مدیریت کیفیت در سازمان ها در جهت بهبود و نظارت بر همه ی زمینه های کسب و کار سازمان می باشد. پیاده سازی استاندارد ایزو 9001 فقط ایجاد یک مجموعه روش های اجرایی پیچیده در سازمان نیست، بلکه هدف آن ایجاد یک سیستم مدیریت قابل کاربرد در سازمان می باشد. پیاده سازی این سیستم مزایای بسیار زیادی را برای سازمان به ارمغان خواهد آورد از جمله: افزایش تولید، کاهش ضایعات، افزایش رضایت مشتریان و ذینفعان و ... . تعدادی از مزایای اصلی ایزو 9001 به شرح زیر می باشد:
قابل کاربرد بودن برای صنایع بزرگ و کوچک
بهبود مدیریت در سازمان های
کاهش ضایعات در سازمان های
افزایش بهره وری، تولید و سودآوری در سازمان های
بهبود حفظ و جذب مشتری در سازمان های
پایش و نظارت بر فرآیند ها در سازمان های
سازگار با سایر استانداردهای بین المللی
بهبود اعتبار سازمان پیاده کننده در بین رقبا
بهبود یکپارچگی فرآیند ها در سازمان
ایجاد زمینه ای برای تصمیم گیری بهتر در سازمان
ایجاد فرهنگ بهبود مستمر در سازمان
افزایش مشارکت کارکنان در سازمان
باید به این نکته توجه شود که داشتن استاندارد ایزو 9001 برای برخی از مشتریان یک پیش شرط می باشد و در برخی موارد داشتن این استاندارد در بسیاری از مناقصه ها یک برگه برنده برای سازمان های محسوب می شود.
نحوه دریافت گواهی ایزو 9001
بمنظور دریافت گواهی سیستم مدیریت کفیت لازم است تا سازمان بتواند الزامات این سیستم مدیریتی را پیاده سازی نماید، در همین راستا موارد زیر بمنظور پیاده سازی بهتر و موثر تر سیستم مدیریت کیفیت در سازمان توصیه می شود.
1-تعهد مدیریت سازمان
2-انتخاب یک مشاور ذیصلاح ( به منظور انتخاب یک مشاور ذیصلاح ايزو10019می تواند به عنوان یک راهنمایی خوب برای سازمان ها باشد.)
3-ایجاد یک تیم جهت پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت
4-ارائه آموزش ها و آگاهی های لازم در سازمان
5-تدوین مستندات سیستم مدیریت کیفیت
6-اجرای سیستم مدیریت در سازمان
7-انجام ممیزی داخلی در سازمان
8-درخواست ممیزی خارجی از شرکت های ارائه دهنده گواهی
در حالت کلی برای بدست آورن گواهی سیستم مدیریت کیفیت سازمان باید نشان دهد که موارد زیر در سازمان به اجرا در آمده اند:
پیروی از الزامات ارائه شده توسط این استاندارد
برآورده نمودن الزامات قانونی و نیازمندی های مشتریان و انتظارات ذینفعان
مستند نمودن شواهد سیستم مدیریت کیفیت
سازمان ها می توانند با دریافت این گواهی به مشتریان و ذینفع های خود نشان دهند که نیازها و انتظارات آنها توسط سازمان برآورده شده است. البته ممکن است در برخی سازمان ها یا صنایع دریافت این گواهی یک الزام یا اجبار قانونی باشد. بمنظور دریافت گواهی لازم است تا سازمان ها ابتدا الزامات این سیستم را در سازمان خود پیاده نمایند و سپس از شرکت های معتبر ارائه دهنده گواهی نسبت به انجام ممیزی و دریافت گواهی اقدام نمایند.
چه سازمان های اقدام به دریافت این استاندارد می کنند؟
ایزو 9001 در سازمان های مختلفی بدون در نظر گرفتن اندازه سازمان ها پیاده می شود. تخمین زده می شود بیش از یک میلیارد سازمان از کشور¬های مختلف اقدام به پیاده سازی این استاندارد نموده اند. در سالیان اخیر سازمان های تولیدی و خدماتی مختلفی از جمله صنایع زیر در سراسر دنیا اقدام به پیاده سازی این استاندارد نموده اند:
صنایع تولیدی، شرکت های خدماتی، صنایع چاپ و نشر، جنگلداری، صنایع الکترونیکی، صنایع فولادی، صنایع غذای، خدمات حقوقی، خدمات مالی، شرکت های حمل و نقل کالا، بانک ها، خرده فروشی ها، صنایع حفاری، شرکت های بازیافت مواد، سازمان های هوا و فضا، صنایع ساخت و ساز، شرکت های اکتشافی، منسوجات، داروسازی، صنایع نفت و گاز، کاغذ، صنایع پتروشیمی، معدن، انرژی، ارتباطات از راه دور، پلاستیک، مراکز تحقیقاتی، مراقبت های بهداشتی، هتل ها، تاسیسات، هواپیمایی ها، ابزارآلات، کشاورزی، مراکز دولت، مراکز آموزشی، مراکز تفریحی، مراکز گردشگری، مراکز توسعه نرم افزار، ابزار دقیق، بیوتکنولوژی، صنایع شیمیایی، بیمه و غیره.
شرکت صنایع ایمنی ارک در راستای تحقق اهداف خود و تأمین نیاز ها و انتظارات مشتریان و ذینفعان در سال 1399 اقدام به پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت (ISO 9001) در شرکت نمود. در همین راستا در مرداد و شهریور 1399 ممیزی دور اول و دوم شرکت توسط ممیزان گروه مرزبان کیفیت صورت گرفت و شرکت موفق به اخذ گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت از شرکت IMQ ایتالیا شد.